به گزارش خبرنگار مهر، چشمه خورزن، رودباران و امان آباد سه ضلع مثلث پیشنهادی مکان دفع زباله های اراک از سال 77 است که تاکنون تعیین تکلیف نشده و هربار با نشان دادن یک فیلم، اسلاید یا پاورپونیت بحث آنها آغاز و با جدل و مناقشه به بعد و مطالعه دیگر موکول می‌شود و این به تاخیر انداختن ها نقطه آغازآلودگی های خاک مضاعف بر آلودگی هوای اراک است.
رودباران و چشمه خورزن با مشکلاتی درگیر است چراکه مردم منطقه رودباران مخالف دفع پسماند در این مکان هستند و این موضوع را با امضای طوماری به شورای اسلامی شهر اراک اعلام کرده اند.
منطقه 4600 هکتاری خورزن هم به علت مسافت 55 کیلومتری اراک به لحاظ هزینه روزانه حمل نزدیک به 300 تن زباله مناسب نیست. انتخاب چشمه خورزن به عنوان مکان دفع زباله‌ها و نزدیک بودن این مکان به شهرک جدید امیرکبیر در آینده ادامه فعالیت در این منطقه را دچار مشکل می کند.
هم اینک زباله های شهر اراک در منطقه 15 هکتاری امان آباد در نزدیکی چاههای آب آشامیدنی دفع می شود که هنوز معلوم نیست تا چه حد شیرابه های زباله ها در این آبها نفوذ پیدا کرده و این آبها را آلوده کرده است.
در مطالعه اولیه ای هم که بر روی آن انجام شده نتوانسته شدت این مسئله را پیش بینی کند و تنها در بررسی میکروبی خاک امان‌آباد وجود روی و سیانور بالاتر از حد مجاز توسط متخصصین فن تایید شده است.
علاوه بر هوا، آب و خاک اراک نیز آلوده است
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور اراک با بیان اینکه، علاوه بر هوا، آب و خاک اراک نیز آلوده است و در کنار آن شکل گیری غلط صنایع از عوامل آلودگی از عوامل تشدید کننده مسائل زیست محیطی منطقه است افزود: محدودیت اراک از دو طرف به کوهستان و از یک طرف به دشت میقان تخریب گسترده مراتع و صنایعی چون سایت شازند، کارخانه آلومینیوم و کوره ای آجرپزی شمال شهر را از عوامل آلودگی هوای اراک است.
سهراب عسگری به خبرنگار مهر گفت: دفن روزانه 500 تن زباله در امان آباد ایجاد شیرابه ای می کند که به تدریج به سمت میقان می رود و خاک و آب را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی با بیان اینکه در شناسایی پوشش گیاهی مناسب برای شهر اراک و سر سبز کردن فضای شهری تلاش ها کافی نبوده است، اظهار کرد: شهردار اراک چندین بار تاکید کرده است که فضای سبز اراک از تهران بیشتر است، اما نکته مهم این است که هر چمن و درختی که فضای سبز نیست بلکه گیاهانی که سازگار با شرایط زیست محیطی اراک هستند می توانند در ردیف فضای سبز موثر در اراک قرار گیرند.
عسگری وارد شدن کارخانه ها به اراک از جمله، آلومینیوم سازی به شهر را از دیگر عوامل آلودگی دانست و ادامه داد: در زمان ساخت آلومینیوم این کارخانه 6 کیلومتر با شهر فاصله داشته ولی با گسترش غیر کارشناسانه شهر هم اکنون این کارخانه وارد شهر شده است.
وی همچنین از برخی صنایع که به دلیل وجود دود زیاد در شب کار می کنند نیز به عنوان عوامل آلودگی هوای اراک نام برد که از بسیاری از چشم ها دور مانده اند.
اصولی و غیر اصولی بودن دفع زباله ها مشخص نیست
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی با بیان اینکه وضعیت دفع پسماند در سطح پایین توجه مسئولین قرار گرفته است گفت: وضعیت 200 نقطه دفع پسماند در استان مرکزی نامشخص است و اصولی و غیراصولی بودن دفع زباله ها هم در این مکانها مشخص نیست.
امیر انصاری ادامه داد: ساماندهی و پاکسازی این مکانها باید در اولویت قرار بگیرد تا وضعیت این مکانها مشخص شود و یا حداقل روی پسماندهای این نقاط پوشیده شود تا از آلوده کردن محیط جلوگیری شود.
انصاری با بیان اینکه بخشی از این مکانها در حوزه آبخوان و آبهای زیرزمینی قرار دارد، اظهارداشت: شهرداریها نمی دانند با کوتاهی در این زمینه به چه عواقبی دچار خواهند شد.
وی اضافه کرد: محیط زیست از بزرگترین سرمایه های طبیعی است و با توجه به نامگذاری امسال به نام تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، حفاظت از این سرمایه باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
سالها بحث برای دفع پسماند
بیش از 14 سال است که مکان جابجایی مکان دفع پسماند اراک مورد بحث است و هنوز به نتیجه ای که بتواند عملیاتی شود نرسیده است .
مدیرعامل سازمان پسماند با بیان اینکه سال گذشته با وجود نداشتن اعتبار استانی 650 میلیون تومان برای ساماندهی مکان دفع زباله امان آبادهزینه شد، گفت: می توان اقدامات اصلاحی بیشتری برای امان آباد انجام داد ولی چون نمی دانیم در این مکان ماندگار هستیم یا نه نمی توان برنامه ریزی زیادی کرد.
وی اجرای فاز دوم شامل احداث آزمایشگاه و مجتمع بازیافت را از برنامه های در دست اجرا برای امان آباد عنوان کرد و گفت: مجری طرح مطالعاتی امان آباد در سال گذشته 70 میلیون تومان برای انجام مطالعات در این مکان طلب کرده است اما در حال حاضر 120 میلیون تومان برای مطالعات می خواهد.
الزام برنامه پنجم توسعه بر بهداشتی بودن دفع پسماند
با توسعه و گسترش روزافزون شهرها ایجاد تشکیلات متشکل منسجم در امر مدیریت زباله تولیدی احساس می شود تا جاییکه در برنامه پنجم توسعه بر الزام شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت و شهرهای حاشیه تالاب‌ها برای این که تا پایان این برنامه هیچگونه پسماندی به صورت غیراصولی و غیربهداشتی در اماکن دفع پسماند این شهرها دفع نشود تاکید کرده است و برای مکان های دفع زباله ضوابطی چون فاصله داشتن از رودخانه را مدنظر قرار داده است.
از آن جا که مسئولان از ارزش بالای این طلای کثیف سالهاست مغفول مانده‌اند زباله‌گردان و بازیافت کنندگان که به طور خانوادگی محل دفع را با احداث آلونک‌هایی محقر سکونت‌گاه موقت ساخته‌اند بدون سرمایه اولیه از این منبع درآمد پرسود، گنج باد آورده را استخراج می‌کنند.
انجام کارهای بزرگ با برداشتن گامهای کوچک آغاز می شود و داشتن برنامه جامع و مشخص و اختصاص بودجه هرچند شرط لازم است اما پسماند یا همان طلای کثیف شهر اراک به دلیل بی‌برنامگی و نبود هماهنگی بین دستگاههای مرتبط و فقدان فرهنگ‌سازی و برنامه‌ریزی قابل اجرا و سهل طرح تفکیک در مبداء و مدیریت پسماندها به یک معضل و گره کور و درهم پیچیده تبدیل شده که پس از سالها جر و بحث و تشکیل جلسات هنوز نتوانسته به یک اتفاق نظر مشترک بین اعضای کارگروه برسد.
هشتمین کلانشهر کشور درگیر انواع آلودگی ها /چاره ای باید کرد...
شهر اراک جزو هشت کلانشهر آلوده کشور است که در حال حاضر دفع پسماندها در اراک به روش سنتی بهداشتی در حال انجام است و اهمال صنایع این استان در مدیریت پسماند از تولید تا دفع، رها شدن پسماندهای عفونی و عدم همکاری مطب ها و مشاهده حجم انبوهی از پلاستیک پس از کشت صیفی جات در زمین های کشاورزی در کنار سرنوشت نامعلوم مکان دفع، وضعیت را به مراتب وخیم تر کرده است.
گرهی که می توان با دست بازش کرد اما همچنان می رویم تا این گره را با دندان باز کنیم چراکه زباله های صنعتی با وجود بدون بو بودن دارای خطرات زیست محیطی جدی هستند که باید نسبت به تفکیک آنها از زباله های خانگی اقدام کرد. بالا رفتن جمعیت و توسعه شهر نشینی به همراه رشد اقتصادی، افزایش نرخ مصرف در شهرها پیچیده و پر هزینه ساختن مدیریت پسماندها را موجب شده است و غفلت در تعیین مکان مناسب دفع زباله وضعیت را به مراتب وخیم تر می کند و اثرات جبران ناپذیر طبیعی و اجتماعی آن قابل جبران نخواهد بود.
...........................
گزارش از سمیه بصیرت
نظر شما